Thông tin về độ tuổi của trẻ

8 tháng đến 18 tháng

SỰ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI – CẢM XÚC

8 THÁNG ĐẾN 18 THÁNG

Trẻ tìm hiểu về cảm xúc và các mối quan hệ như thế nào?

Sự phát triển xã hội – cảm xúc Giới thiệu

Cách thức các trẻ suy nghĩ và điều hợp

  • bản thân,
  • cảm xúc và hành vi, và
  • mối quan hệ của mình

…là những gì chúng ta gọi quá trình phát triển xã hội-cảm xúc.

Quá trình phát triển các kỹ năng này rất quan trọng đối với sự thành công của các trẻ trong trường học cũng như là các kỹ năng khác, chẳng hạn như ngôn ngữ và khả năng đọc viết và toán học. Trong suốt thời gian năm tuổi đầu tiên, các trẻ sẽ học cách…

  • điều hợp hành vi của riêng mình,
  • nhận biết, giải thích và điều hợp cảm xúc của chúng,
  • thông báo và hồi đáp một cách chu đáo các cảm xúc của những người khác,
  • tương tác với bạn bè,
  • trở thành một thành viên của nhóm, hoặc
  • phát triển các mối quan hệ thân mật với người lớn, bao gồm cha/mẹ, các thành viên khác trong gia đình, và giáo viên.

Các trẻ học những kỹ năng xã hội-cảm xúc này trong các mối quan hệ thân mật với người lớn thông qua quá trình giao tiếp qua lại, chia sẻ các trải nghiệm và hướng dẫn chăm sóc. Việc vui chơi cũng chủ yếu giúp đỡ các trẻ học tập những kỹ năng này. Qua việc vui chơi, các trẻ thực hành những kỹ năng xã hội của mình, khám phá cảm xúc, thử các hành vi mới và tiếp nhận phản hồi từ những người khác. Việc vui chơi cho phép các trẻ học nhiều hơn về bản thân và những người khác, đồng thời phát triển các kỹ năng giao tiếp và tương tác của chúng.

Sự phát triển xã hội – cảm xúc

Giới thiệu

Con tôi sẽ học hỏi những gì về bản thân và cảm xúc của chúng?

  • Vào lúc 18 tháng, con quý vị nhận biết tên mình và có thể để cho quý biết chắc chắn nhiều hơn những gì trẻ cần sử dụng cử chỉ, âm thanh và một vài tiếng.
  • Trẻ có thể truyền đạt cơn đói và buồn ngủ.
  • Trẻ có thể cho quý vị biết nếu trẻ muốn tự vui chơi, đi ra ngoài, hoặc làm một việc gì đó.
  • Trẻ hào hứng thử các ý kiến của riêng mình và có thể sẽ bắt đầu không làm những gì quý vị nói trẻ làm, nhưng quý vị cũng vẫn rất quan trọng đối với trẻ. Trẻ muốn chia sẻ các ý kiến của mình với quý vị, sẽ được quý vị dỗ dành, và để biết nơi quý vị có mặt.
  • Bởi vì trẻ có thể nhớ các đồ vật rất rõ, trẻ cũng có nhiều cảm xúc. Nếu quý vị cất đi một đồ vật gì đó mà trẻ đã chơi, trẻ có thể khóc lâu, cho dù quý vị cho trẻ các đồ vật thú vị khác để chơi bởi vì trẻ vẫn còn nhớ rằng trẻ đã thích một đồ vật gì nữa.
  • Trẻ cũng đang bắt đầu thấy mình cách biệt với quý vị, và vì vậy có lúc đã chống lại ý tưởng của quý vị. Ngay khi trẻ biết nói, “Không,” trẻ có nhiều cách dùng nó. “Không, con sẽ không mặc quần áo.” “Không, con sẽ không đánh răng.” “Không, con sẽ không dịu dàng với con mèo.” Trong khi thách thức cha/mẹ, sự linh động của tính độc lập của trẻ giúp trẻ hình dung ra rằng nó không giống quý vị–thay vì trẻ là một người khác và cách biệt với quý vị.
  • Trẻ trải nghiệm nhiều cảm xúc ở độ tuổi này. Trẻ có thể rất hào hứng, rất buồn, rất thất vọng, rất đằm thắm, rất vui và cũng có thể bắt đầu trở nên sợ hãi.

Trẻ sẽ học hỏi gì về những người khác và các mối quan hệ?

  • Con quý vị được 18-tháng tuổi rất quan tâm đến mọi người–cả người lớn và trẻ em. Trẻ thích ở bên những người lớn quen thuộc và dành một khoảng thời gian để hâm nóng mối quan hệ với những người mới. Trẻ thường quan tâm đến các trẻ khác và có thể cho quý vị thấy bằng cách đi thẳng đến và chơi đùa kế bên chúng, lấy đồ chơi của chúng hoặc quan sát chúng từ đằng xa. Tất cả những điều này chứng tỏ sự quan tâm của trẻ đến các bạn đồng trang lứa, nhưng trẻ vẫn có những kỹ năng chỉ mới bắt đầu trong việc chơi đùa thực sự với các bạn. Chờ đến lượt mình thật khó vì trẻ không thực sự hiểu được thời gian hoạt động như thế nào, cho nên trẻ lo lắng rằng sẽ không bao giờ đến lượt mình.
  • Trong khi trẻ đang quan tâm đến cảm xúc mà người khác biểu lộ ra, và đôi khi còn bận tâm khi ai đó đang khóc, trẻ vẫn không hiểu được cảm xúc của người khác. Trẻ thường tin rằng những người quanh mình cũng cảm thấy giống như mình, vì vậy trẻ có thể ngạc nhiên khi trẻ đánh người nào đó, và người ta bắt đầu khóc.

Các gợi ý để hỗ trợ con quý vị học hỏi về bản thân như một con người, học hỏi về cảm xúc của mình và học hỏi về những người khác:

Học hỏi về bản thân như một con người

  • Khuyến khích trẻ làm cho bản thân mình nhiều bao nhiêu tùy thích. Các trẻ nhỏ mới biết đi thích tham gia, học tập các kỹ năng mới và cảm thấy như chúng đang giúp đỡ. Trẻ có thể.Cho dù quý vị phải tốn công hơn một chút, các cơ hội này giúp trẻ cảm thấy mình khéo léo, hữu ích và thành thạo và khuyến khích trẻ duy trì việc phát triển và phát huy các kỹ năng của mình.
    • Giúp tự mặc quần áo và cởi quần áo, tự ăn, đổ nước của riêng trẻ từ một bình nước nhỏ sang ly của mình, giúp rửa rau quả, bỏ đồ chơi vào giỏ hoặc quét sàn bằng chổi nhỏ.
    • Có thể phải mất thêm thời gian để trẻ tự làm những việc này, nhưng kiểu mất thời gian như vậy đối với trẻ lại khiến trẻ biết là quý vị nghĩ là trẻ có khả năng.
    • Thật hữu ích khi phân chia các công việc này thành các bước dễ dàng hơn cho trẻ, ví dụ: giữ quần khi trẻ đang xỏ chân vào quần hay giúp trẻ tìm lỗ để xỏ tay vào áo trước khi trẻ thử mặc áo.
  • Khi trẻ nói, “không,” hoặc sẽ không làm những gì quý vị muốn trẻ làm, hãy nhớ rằng trẻ đang luyện tập để trở thành người của riêng mình.
  • Ngay cả khi quý vị cần ngăn chặn trẻ lại hoặc thiết lập một giới hạn cho trẻ, quý vị có thể cho trẻ biết quý vị hiểu rằng trẻ có một ý tưởng hay.
    • “Mẹ sẽ ngăn chặn không cho con kéo đuôi mèo.” (giới hạn)
    • “Có vẻ như con đang quan tâm đến con mèo và đuôi mèo mềm mại và dài.” (nói rõ ý tưởng hay của trẻ)
    • “Khi con kéo tai mèo, mèo đau và kêu meo meo và chạy mất.” (cho trẻ thông tin)
    • “Nếu con muốn chơi với mèo con, con có thể vuốt ve lưng nó một cách dịu dàng hoặc lắc lư sợi dây để nó đuổi theo.” (đưa ra các lựa chọn và cách khác để diễn đạt ý tưởng của trẻ)
    • “Con có thể dịu dàng với con mèo hoặc mẹ sẽ giúp con đi đến phòng khác và tìm một việc gì khác để làm được không?” (việc thực hiện/đưa ra hai khả năng có thể xảy ra để giữ cho con mèo an toàn)

Học hỏi về các cảm xúc của riêng mình

  • Giúp trẻ hiểu được cảm xúc của mình bằng cách đề nghị đặt tên cho chúng (“Mẹ không biết con đang cảm thấy…hay không” “Có vẻ như con đang cảm thấy…”).
    • “Mẹ thấy con đang khóc đó. Có vẻ như con đang cảm thấy buồn.”
    • “Khi con cố xếp các hình khối, và chúng đổ xuống, điều đó có thể làm con thất vọng.”
    • “Mẹ có thể thấy con hào hứng như thế nào khi đi đến công viên.”
  • Giúp trẻ biết những gì tạo nên cảm xúc.
    • “Con ngã xuống. Mẹ không biết con có bị đau và hơi hoảng sợ hay không.”
    • “Khi con nói tạm biệt với mẹ, đôi khi con cảm thấy buồn.”
    • “Trông con có vẻ rất vui khi con đang chơi đùa với anh con.”
  • Giúp trẻ tìm kiếm những cách an toàn để biểu lộ cảm xúc của mình
    • “Nếu con đang bực bội, con có thể nói cho bạn con biết, ‘Mình đang bực bội nè.’”
    • “Nếu con đang bực bội và muốn đánh vào một vật gì đó, con có thể đánh vào cái gối này nhé.”
  • Nếu trẻ tỏ ra thích thú khi các trẻ khác biểu lộ cảm xúc, quý vị có thể mô tả cho trẻ biết chuyện gì sẽ xảy ra.
    • “Lola vừa mới chào tạm biệt cha mình. Trẻ có vẻ buồn. Có thể trẻ đang nhớ đến cha mình.”
  • Quý vị có thể sử dụng các quyển sách nói về cảm xúc hoặc hình ảnh biểu hiện cảm xúc để gọi tên và nói chuyện về cảm xúc của các trẻ.
  • Cho gắn một chiếc gương ngang tầm của con quý vị. Trẻ có thể thích ngắm khuôn mặt mình khi đang có tâm trạng nào đó hay khi đang tập biểu hiện các cảm xúc khác nhau.
  • Khi con quý vị sợ hãi, hãy ở gần và dỗ dành. Đôi khi con quý vị không muốn được thoát khỏi hoàn cảnh sợ hãi, mà chỉ muốn quý vị ở đó để giúp đỡ mình. Nếu trẻ sợ chú chó thân thiết của người hàng xóm, quý vị có thể ngồi xuống cạnh trẻ, ôm trẻ và nói chuyện về con chó. Thường thì việc hiện diện của quý vị và một số thông tin và sự tương tác an toàn sẽ giúp trẻ bớt sợ hơn. Nếu trẻ muốn bỏ đi, hãy nhận lấy các manh mối của quý vị từ trẻ. Đôi khi chụp hình những sự vật đáng sợ và để cho con quý vị cầm và nói chuyện về tấm ảnh sẽ giúp trẻ hết sợ.
  • Cho trẻ biết rằng tất cả cảm xúc của trẻ đều lành mạnh và quý vị sẽ lắng nghe hoặc thừa nhận cảm xúc của mình.Việc này cho phép trẻ tin tưởng quý vị bằng cảm xúc của trẻ và không còn cảm thấy như trẻ che dấu cảm xúc của trẻ với quý vị nữa.

Học hỏi về những người khác

  • Dành thời gian trong các tình huống mới để giúp con quý vị thích hợp với người mới. Nếu định nhờ một người bạn của gia đình trông coi trẻ khi quý vị vắng nhà, hãy mời cô ta đến ở nhà quý vị ngày hôm trước hay vài tiếng đồng hồ để thăm và chơi với trẻ trước khi quý vị vắng nhà. Càng thân thuộc với người mới, trẻ càng thoải mái khi quý vị rời nhà.
  • Khi con quý vị bắt đầu được gởi giữ, hãy bảo đảm trẻ phải có thời gian để nhận biết người chăm sóc và môi trường mới.
    • Đến thăm và ở lại với trẻ vài đôi lần để trẻ có thể kiểm tra cùng với quý vị khi trẻ đang khám phá môi trường mới.
    • Tự nhận biết người chăm sóc mới, để quý vị tự tin khi để con mình lại với họ.
    • Trước hết hãy tập xa con trong những khoảng thời gian ngắn hơn, để trẻ biết rằng dù sao quý vị cũng sẽ trở về.
  • Tạo các cơ hội cho trẻ để chơi đùa với các trẻ khác (ở công viên, với những người hàng xóm hoặc gia đình, trong các lớp học giữ trẻ hoặc dành cho cha mẹ/con cái).
    • Nhớ rằng khi ham thích chơi đùa với những đứa trẻ khác, không phải lúc nào trẻ cũng biết cách chơi đùa với chúng, và có thể còn có sự xung đột về đồ chơi hay sự lưỡng lự tham gia trò chơi.
    • Giám sát trẻ chặt chẽ ở độ tuổi này khi trẻ đang chơi đùa với các trẻ khác. Trẻ có thể cần giúp diễn giải các ý tưởng và cảm xúc của mình và lắng nghe các ý tưởng của những người khác.

SỰ PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ VÀ ĐỌC VIẾT

8 THÁNG ĐẾN 18 THÁNG

Trẻ học ngôn ngữ như thế nào?

Tổng quan về Ngôn ngữ và Khả năng đọc viết

Trẻ em sinh ra đã sẵn sàng để giao tiếp và học ngôn ngữ. Lắng nghe ngôn ngữ được sử dụng trong gia đình, trẻ em sớm bắt đầu phân biệt được những âm thanh quen thuộc và xây dựng vốn từ vựng gồm những từ mà trẻ hiểu được, ngay cả trước khi trẻ biết nói. Khả năng hiểu ngôn ngữ của của trẻ được gọi là “ngôn ngữ tiếp thu.”
Ban đầu, trẻ nhỏ giao tiếp thông qua việc tạo ra âm thanh, ví dụ như khóc, và thông qua cử chỉ. Khi đến tuổi chập chững biết đi, trẻ bắt đầu sử dụng một vài từ quen thuộc, và đến khoảng 4 đến 5 tuổi, trẻ có vốn từ vựng phong phú và tuân thủ các quy tắc ngữ pháp khi sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp. Khả năng trẻ sử dụng ngôn ngữ để nói ra suy nghĩ, ý tưởng và cảm xúc được gọi là “ngôn ngữ biểu đạt.”
Khi trẻ em học ngôn ngữ nói, chúng cũng học ngôn ngữ viết, thông qua những cuốn sách, biển hiệu, và ghi chú. Trước khi biết đọc, trẻ em học được rằng chữ in tương ứng với các từ và trước khi biết viết, trẻ em học cách vẽ các dấu hiệu và tranh. Khi lên 5 tuổi, trẻ hiểu rằng các chữ cái ghép lại thành từ và các từ có thể ghép thành những câu chuyện mà trẻ sẽ học đọc. Nhiều trẻ 5 tuổi còn có thể đọc và viết tên của mình.

Sự phát triển Ngôn ngữ và Đọc viết

Giới thiệu

Con quý vị học ngôn ngữ như thế nào?

  • Trong năm thứ hai sau khi chào đời, các trẻ hiểu được nhiều từ và chúng đang phát triển khả năng nói ngày càng nhiều từ.
  • Thường, khi các trẻ đang học nói, chỉ các thành viên gia đình của chúng mới có thể hiểu chúng.  Khả năng phát âm rõ ràng các từ của các trẻ vẫn đang phát triển và chúng vẫn đang học các quy tắc truyền đạt, vì vậy các trẻ có thể có những cách nói của riêng mình các từ hay từ ngữ nào đó, nghĩa là, “ó con” thay vì chó con.  “On ém nó” là con ném nó.
  • Các gia đình hỗ trợ việc phát triển ngôn ngữ của các con mình một cách tự nhiên, bằng cách trả lời chúng trong khi nói chuyện bằng cách sử dụng hình thức chính xác (nghĩa là, khi trẻ nói, “ó con”, cha/mẹ trả lời là, “Đó là một con chó lớn chứ!”). Điều thú vị là, chẳng ích lợi  gì cho việc học ngôn ngữ của trẻ khi người lớn bảo rằng các từ của chúng sai hay bảo chúng lặp đi lặp lại cho đến khi đúng mới thôi. Các trẻ có động cơ tự nhiên sao chép ngôn ngữ của quý vị và sẽ học được cách nói chính xác dần dần theo thời gian từ các cuộc đàm thoại thường xuyên với quý vị.
  • Ở độ tuổi này, các trẻ thường sử dụng một từ để chỉ một số đồ vật tương tự nhau. Ví dụ: chúng có thể gọi mèo, chó, dê và cừu là “mèo con”. Chúng nhận biết rằng chúng hoàn toàn giống nhau vì đều có lông và bốn chân, nhưng vẫn chưa biết rằng các con thú đều mang những tên gọi khác nhau.
  • Các cuộc đàm thoại với trẻ 18 tháng tuổi có thể giống như:
    • Trẻ: Chó con?
    • Cha/mẹ: Hôm qua, có một con chó con ở công viên.
    • Trẻ: Đi công viên mẹ?
    • Cha/mẹ: Lát nữa mình đi công viên nếu con muốn.  Chúng ta cần mặc đồ trước. Con có nghĩ là con chó vẫn còn ở đó không?
  • Nhiều điều mà quý vị đã làm với con quý vị sẽ giúp trẻ học nói. Các thành viên gia đình nói chuyện về những gì đang xảy ra tức thì với trẻ một cách tự nhiên. Việc này giúp các trẻ liên kết các từ với các đồ vật và trải nghiệm mà chúng đang có.

Quá Trình Phát Triển Song Ngữ

Các trẻ thuộc các gia đình dùng song ngữ hay không dùng tiếng Anh học ngôn ngữ như thế nào?

  • Các trẻ nhỏ rất khéo léo trong việc học ngôn ngữ và có khả năng học hai hay nhiều ngôn ngữ thậm chí trước khi chúng bắt đầu đi học.
  • Các gia đình nói một ngôn ngữ ở nhà không phải là tiếng Anh có thể sử dụng tiếng mẹ đẻ của mình làm ngôn ngữ chính với các trẻ. Việc học tiếng mẹ đẻ giúp các trẻ cảm thấy kết nối với gia đình và văn hóa của mình. Chúng có thể học tiếng Anh đồng thời nếu gia đình dùng song ngữ hoặc chúng có thể học tiếng Anh khi bắt đầu đi nhà trẻ hay đi học.
  • Các gia đình hỗ trợ việc học ngôn ngữ bằng cách nói chuyện, đọc sách và hát cho các con mình bằng tiếng mẹ đẻ. Bằng cách này các trẻ học được nhiều kỹ năng ngôn ngữ sẽ giúp cho trẻ khi bắt đầu học tiếng Anh.
  • Kiểm tra thư viện sách bằng tiếng mẹ đẻ ở địa phương của quý vị.
  • Các trẻ có cơ hội nói song ngữ ở độ tuổi đầu đời này sẽ hưởng lợi từ việc sử dụng hai ngôn ngữ trong suốt cuộc đời mình.

Ngôn Ngữ Tiếp Thu

Con quý vị hiểu được gì?

“Ngôn ngữ tiếp thu” ám chỉ tất cả những từ mà các trẻ nghe và hiểu, thậm chí là trước khi chúng có thể tự nói được các từ đó.  Các trẻ hiểu được nhiều từ hơn so với số từ có thể nói được.

  • Lắng nghe những gì quý vị nói với các trẻ là giúp chúng học được các từ.
  • Các trẻ lắng nghe những từ được nói ra trực tiếp với chúng cũng như các cuộc đàm thoại đang xảy ra chung quanh mình.
  • Chúng cũng chú ý đến âm điệu của ngôn ngữ và ở tuổi này bắt đầu hiểu ý nghĩa của âm điệu cũng như các từ. Ví dụ: các trẻ có thể chú ý khi giọng nói của quý vị hào hứng, trìu mến, thất vọng hoặc sợ hãi và cuối cùng sẽ học được cách sử dụng âm điệu trong các cuộc đàm thoại của riêng mình.
  • Các trẻ nhỏ mới biết đi có thể hiểu được những yêu cầu đơn giản, đặc biệt là cả khi người lớn dùng cử chỉ điệu bộ. Ví dụ: người lớn đưa tay ra và nói, “con làm ơn đưa giày của con cho cha nào”.
  • Nhiều điều mà quý vị đã làm với con quý vị sẽ giúp trẻ học nói. Các thành viên gia đình nói chuyện về những gì đang xảy ra tức thì với trẻ một cách tự nhiên, những gì đã xảy ra trong quá khứ và các sự việc sẽ sớm xảy ra cho các trẻ. Việc này giúp các trẻ liên kết các từ với các đồ vật và trải nghiệm mà chúng đang có.

Ngôn Ngữ Diễn Đạt

Truyền đạt: Nói và đọc

“Ngôn ngữ diễn đạt” bao gồm tất cả các âm thanh và lời nói mà trẻ tạo ra.

  • Các trẻ nhỏ mới biết đi sử dụng các từ đầu tiên, tiếng khóc, âm thanh và cử chỉ để truyền đạt cảm giác, nhu cầu và ý tưởng của mình.
  • Cử chỉ bao gồm những thứ như vẫy tay, chỉ chỏ, vươn người tới, và xô đẩy.
  • Trẻ nhỏ mới biết đi có thể pha trộn các âm thanh và từ với nhau khi bắt đầu nói chuyện.
  • Khi bắt đầu nói, đôi khi các trẻ chỉ nói một phần của từ, như âm đầu và âm cuối của từ, hay chúng có thể phát ra các âm thanh như nhịp điệu của từ.
  • Chúng thường sử dụng một từ để diễn đạt cả một ý tưởng. Ví dụ: “”lên” có nghĩa là “”ẵm con lên”. “Ú-òa” có nghĩa là có gì đó tràn ngập, rơi hay bể vỡ. “Mẹ” có thể có nghĩa là “Mẹ đâu?”
  • Các trẻ nhỏ mới biết đi nhỏ lặp đi lặp lại các từ mà chúng ta nói với trẻ, nhất là từ sau cùng vừa được nói ra.
  • Thậm chí khi các trẻ không nói được chính xác khi mới bắt đầu nói, chúng vẫn thực hành cho đến khi các từ phát ra giống như các từ của quý vị.
  • Các trẻ nhỏ mới biết đi quan tâm đến sách. Chúng thích thú với việc dành thời gian cùng với quý vị xem và đọc sách. Chúng quan sát quý vị khi đọc và dõi theo các hình ảnh bằng mắt của mình, chỉ các hình ảnh, giở các trang sách và gọi tên một số đồ vật trong sách.

Đây là một số gợi ý để hỗ trợ quá trình phát triển ngôn ngữ và sự quan tâm đến việc đọc sách của con quý vị:

  • Nói cho con quý vị biết quý vị sắp làm gì:Con quý vị có nhiều khả năng học ngôn ngữ hơn khi nó liên quan đến điều gì mà trẻ đang trải nghiệm
    • “Mẹ sẽ lấy áo khoác cho con để chúng ta có thể đi ra ngoài nhé”.
    •  “Đây là áo của con. Con có muốn mẹ giúp con mặc áo không?”
    • “Mẹ sẽ làm bánh bắp nhân thịt  cho con ăn trưa nhé”.
  • Khi con quý vị tỏ ra quan tâm đến điều gì, hãy cung cấp từ để mô tả những gì mà trẻ quan tâm: Con quý vị quan tâm nhiều hơn đến các từ mô tả sự quan tâm của trẻ.
    • “Con vừa nhìn lên trời.  Con có nghe thấy tiếng máy bay không?”
    • “Mẹ xem viên đá con đã tìm thấy.  Nó trơn tru lắm.”
    • “Con đã đào cát lâu rồi.  Đó là cái một cái lỗ to.”
  • Nói về những gì con quý vị đang làm. Điều này giống việc “chỉ và nói”. Đồng thời khi con quý vị đang trải nghiệm điều gì, trẻ cũng đang học các từ để nói về điều đó.
    • “Con đã chạy xuống đồi cỏ nhanh quá!”
    • “Con đã đổ cát đầy xe rác của con rồi.  Con sẽ đổ cát ở đâu?”
    • “Con đã mang ba lô của con suốt con đường từ xe hơi đến căn hộ đấy!”
  • Nói về những gì quý vị đang làm: Điều này giống việc “chỉ và nói”. Đồng thời khi con quý vị đang trải nghiệm điều gì, trẻ cũng đang học các từ để nói về điều đó.
    • “Mẹ đang kiếm đôi giầy của mẹ đây”.
    • “Mẹ đang dọn thức ăn của con ra bàn đây.  Con có thể đẩy ghế của con ra được không?”
    • “Mẹ đang kiểm tra xem con có cần thay tã không”.
  • Sử dụng nhiều từ mô tả. Đây là cách mà trẻ xây dựng từ vựng
    • “Mẹ sẽ giúp con tìm cái áo con ưa thíchcái áo tay dài, có mũ trùm đầu và túi để con đút tay vào phía trước đó”.
    • “Đây là món đậu rằn của con.  Mẹ đã đánh nhuyễn và chiên thật ngon lành cho con đây”.
  • Nói về chuyện tương lai gần: Điều này đem lại cho các trẻ cơ hội tạo lập một hình ảnh trí tuệ về những gì sắp xảy ra trước khi nó xảy ra.
    • “Sắp đến lúc con đánh răng, mặc đồ ngủ của con, đọc truyện và đi ngủ rồi đấy”.
    • “Chúng ta hãy lấy xẻng và bình tưới để ra ngoài làm vườn nào”.
    • “Sau khi mặc quần áo xong, mẹ con mình sẽ đọc sách nhé”.
  • Nói về chuyện vừa xảy ra. Điều này đem lại cho các trẻ cơ hội phát triển một hình ảnh trí tuệmột ký ức về những gì đã xảy ra.
    • “Hôm nay chúng ta vừa hát vừa vỗ tay trong xe hơi đấy”.
    • “Hôm nay con và bạn con đã vẽ hình bằng phấn trên vỉa hè”.
    • “Mình đã chào mẹ.  Mẹ đi làm rồi”.
  • Cung cấp sách cho con quý vị.Nếu quý vị đem đến các quyển sách cho con quý vị, trẻ biết được rằng quý vị yêu quý các quyển sách và đọc sách và trẻ cũng sẽ biết yêu quý các quyển sách này.
    • Việc để sách ở khắp nơi cho trẻ sẽ giúp trẻ có sách vào những thời gian khác nhau trong ngày.
    • Dùng các quyển sách bìa cứng nhỏ cho các con nhỏ của quý vị cho phép chúng tham gia giở các trang sách dễ dàng hơn, nhưng trẻ cũng bắt đầu thích thú với các câu truyện dài ở các sách giấy mềm.
  • Đọc sách cho con quý vị nghe. Đây là trải nghiệm “đọc sách” đầu tiên của con quý vị và là bước đầu để trẻ hiểu rằng sách có các câu truyện, từ và thông tin cho trẻ.
    • Đọc chậm để con quý vị có cơ hội nghe các từ của quý vị và xem hình ảnh và giúp giở các trang sách.
    • Thường các trẻ nhỏ thích đọc đi đọc lại các quyển sách đã đọc. Điều này giúp trẻ biết được câu truyện để có thể dự đoán những gì sắp xảy ra.
    • Trải nghiệm đầu đời này về các quyển sách có thể khởi đầu cho việc yêu thích đọc sách cho các con của chúng ta.
  • Quý vị có thể làm các quyển sách đơn giản cho con mình bằng các ảnh chụp người và đồ vật mà trẻ yêu thích. Các quyển sách tự làm này giúp trẻ thấy rằng sách có thể tượng trưng cho những điều trẻ biết.
    • Quý vị có thể dán các ảnh chụp lên giấy, viết các từ cho câu chuyện của mình rồi bấm, cột hay dán bằng băng keo các trang với nhau.
    • Các câu chuyện không được dài dòng. Chỉ chừng vài trang. “James thích đi xe hẩy.  Trẻ chạy ngang qua chỗ gấu con và đập cho gấu một cái.  Khi chạy xe xong, trẻ đi vào nhà ăn trưa”.
  • Nói về các hình ảnh và sách với con quý vị. Học hỏi về các hình ảnh tượng trưng cho đồ vật là bước đầu để biết rằng chữ cũng có thể tượng trưng cho đồ vật.
    • “Mẹ thấy các ngôi sao trên trời.  Con có thấy các ngôi sao không?”
    • “Con thấy nhiều cá.  Con thấy gì nào?  (Khi con quý vị chỉ, quý vị có thể có thể gọi tên những gì trẻ chú ý).
    • “Đây là ảnh của bà của con và dì của con”.

CẢM NHẬN SỐ

8 THÁNG ĐẾN 18 THÁNG

Trẻ học về số như thế nào?

Tổng quan về Cảm nhận Số

Trẻ nhỏ khám phá và bắt đầu thực hành các kỹ năng cần thiết để làm toán từ lâu trước khi trẻ bước vào tiểu học. Trong những năm đầu đời, trẻ học đếm, nhận biết các khối và hình, so sánh kích thước và số lượng, và nhận biết sự tương đồng và khác biệt. Trẻ em phát triển kỹ năng thông qua việc tự khám phá, chơi với các chất liệu và thông qua tương tác đơn giản với người lớn. Những tương tác hàng ngày như người lớn đếm ngón tay và ngón chân, đưa ra hai miếng chuối, xếp những chiếc tất xanh và trắng vào các chồng khác nhau giúp trẻ em phát triển kỹ năng toán học. Trẻ em bắt đầu nói về số lượng của đồ vật bằng cách dùng những từ như “nhiều hơn” và “to hơn.”

Khi trẻ lớn hơn, chúng bắt đầu hoc đếm một vài số. Trẻ cũng xây dựng sự hiểu biết về số thông qua các hoạt động như xếp đĩa và cốc lên bàn. Chúng bắt đầu nhận thức được việc người lớn sử dụng kỹ năng đếm trong cuộc sống hàng ngày như thế nào và hoc cách sử dụng các số bằng cách bắt chước người lớn. Suốt những năm đầu đời, hầu hết trẻ em quan tâm đến các số một cách tự nhiên. Các hoạt động vui chơi liên quan đến các số củng cố mối quan tâm tự nhiên của trẻ và khuyến khích chúng học hỏi nhiều hơn về các khái niệm toán học.

Cảm nhận số

Giới thiệu

Các trẻ nhỏ mới tập đi biết gì về các con số?

Các trẻ nhỏ bắt đầu thực hành các kỹ năng cần thiết cho số học và toán học rất nhiều trước khi chúng bước vào trường tiểu học. Hầu hết các kỹ năng này được phát triển qua trò chơi tự bắt đầu làm quen với nguyên vật liệu của chúng và qua các tương tác đơn giản với người lớn.

  • Các trẻ nhỏ được làm quen với các kỹ năng đếm qua các tương tác hàng ngày chẳng hạn như cha mẹ cho chúng “ba phần của quả chuối–1-2-3,.” hoặc gợi ý rằng chúng ta đọc hai quyển sách này.
  • Các trẻ từ 8 đến 18 tháng tuổi phát triển nhiều ý tưởng về số đồ vật. Khi con mới sinh của quý vị muốn quý vị cho trẻ nhiều bánh mì mà trẻ sẽ với lấy, nói “nhiều hơn,” hoặc sử dụng ngôn ngữ cử chỉ để truyền đạt rằng trẻ muốn nhiều hơn.
  • Nếu quý vị cho trẻ nhiều đồ ăn hơn khi trẻ no, trẻ có thể lắc đầu “không.” Khi trẻ ăn xong, trẻ có thể nói hoặc ra hiệu “đã ăn xong.” Việc này cho thấy trẻ đang bắt đầu hiểu các khái niệm đủ và nhiều hơn.
  • Các trẻ nhỏ mới tập đi sẽ thử nghiệm các con số nhỏ về đồ vật. Các trẻ biết rằng chúng có thể thường hay cầm đúng một đồ vật ở mỗi tay, cho nên chúng thực hành rất nhiều để hiểu được con số “hai,” thậm chí trước khi chúng có thể nói, “hai.”
  • Khi chơi đùa với cát, trẻ có thể để một ít cát vào trong một cái hộp và nhiều cát vào trong một cái hộp khác và mô tả hộp có chứa nhiều cát là  “lớn hơn,” cho thấy rằng trẻ đang bắt đầu nghĩ về kích cỡ và phép so sánh.
  • Trẻ có thể xếp hàng hai hoặc ba chiếc xe liên tiếp.

Các gợi ý cho gia đình giúp trẻ hiểu biết con số:

Nhiều việc mà gia đình cùng làm với các trẻ một cách tự nhiên sẽ giúp chúng phát triển các kỹ năng toán học và con số của chúng. Có nhiều cơ hội trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta mà người lớn sẽ đếm các đồ vật và các trẻ sẽ thực hành con số trong khi chơi đùa. Đây là một số gợi ý về những việc mà gia đình có thể thực hiện:

SỰ PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT

8 THÁNG ĐẾN 18 THÁNG

Trẻ trở nên khéo léo hơn khi vận động thân thể như thế nào?

Giới Thiệu Về Quá Trình Phát Triển Thể Chất

  • Quá trình phát triển thể chất và hoạt động thể chất đóng một vai trò quan trọng về sức khỏe trong suốt đời sống của một trẻ. Nói riêng, hoạt động thể chất để bảo vệ trẻ không mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, và béo phì. Việc đó cũng góp phần vào sức khỏe tâm thần, sự hạnh phúc và tình trạng khỏe mạnh về thể chất.
  • Các kỹ năng vận động thể chất là cơ sở cho các kiểu học tập khác và tạo cơ hội cho các trẻ giao tiếp với những người khác, để khám phá, học tập, và chơi đùa.
  • Hoạt động thể chất chuẩn bị cho các trẻ các hoạt động trong cuộc sống sau này kể cả các hoạt động thể dục, thể thao có tổ chức, và giải trí.
  • Các trẻ sơ sinh, trẻ mới biết đi và trẻ mẫu giáo sẵn sàng phát triển và rất năng động để học tập các kỹ năng vận động mới. Thời gian theo học mẫu giáo là thời cơ cho các trẻ nhỏ học tập các kỹ năng vận động cơ bản. Nếu không học tập các kỹ năng đó trong thời gian theo học mẫu giáo, các trẻ có thể gặp khó khăn học tập các kỹ năng đó sau này, và khả năng tham gia của chúng vào các hoạt động thể chất có thể bị ảnh hưởng dài hạn.
  • Trong suốt những năm học mẫu giáo, các trẻ phát triển các kỹ năng vận động quan trọng. Các kỹ năng đó được dựa vào quá trình phát triển thể chất đã xảy ra cho các trẻ ở thời kỳ sơ sinh và mới biết đi.
  • Hiện chúng ta biết được các trẻ học tập ở mức độ nào thông qua hoạt động thể chất ngoài trời trong thế giới tự nhiên. Điều quan trọng là người lớn phải giúp các trẻ có các cơ hội vui chơi loại này, vì nhiều trẻ đã dành phần lớn thời gian của chúng ngồi trước máy truyền hình hoặc màn hình máy vi tính thay vì tham gia hoạt động thể chất.
  • Càng trải nghiệm hoạt động thể chất đang có, các trẻ càng tự tin phát triển và càng quyết tâm thử nghiệm các sự việc mới và phát triển các kỹ năng mới. Các trẻ dành nhiều thời gian xem máy truyền hình hoặc máy vi tính có thể ít quyết tâm thử nghiệm các thử thách thể chất mới và có thể bỏ lỡ cơ hội phát triển các kỹ năng thể chất quan trọng.
  • Việc nghiên cứu nêu bật các lợi ích trải nghiệm của bản chất dành cho các trẻ và cho thấy các trẻ thích dành thời gian trong môi trường tự nhiên hơn. Hơn nữa, chúng ta cũng biết rằng sự tiếp nhận không gian xanh, ngoài trời sẽ cải thiện các kỹ năng suy tư của các trẻ và tình trạng khỏe mạnh và các mối quan hệ của chúng.

Sự phát triển Thể chất

Giới Thiệu

Quá trình phát triển thể chất dành cho các trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi bao gồm các kỹ năng học tập chẳng hạn như lật, ngồi, bò, đi và chạy. Qua các khả năng này, các trẻ có thể nhìn và tương tác với môi trường xung quanh chúng bằng nhiều cách khác nhau. Quá trình phát triển thể chất của các trẻ liên quan đến sự tăng trưởng của chúng trong tất cả phạm vi khác. Khi trẻ cố gắng đứng lên, trẻ có thể nhìn thấy mặt bàn và các cơ hội mới để khám phá các tạp chí và tách chén trên bàn mở ra. Khi một trẻ sơ sinh bắt đầu đẩy xe đẩy, trẻ bắt đầu biết được các ý tưởng mới như vận động. Khi trẻ đẩy xe đẩy đi qua một bạn khác đang đẩy một em bé trong xe đẩy, trẻ cũng mở rộng các kỹ năng xã hội của mình.

Khoảng 18 tháng, các trẻ mới biết đi có thể đi, và nhiều trẻ cũng sẽ chạy. Chúng thích leo trèo, ném, mang các vật xung quanh, đẩy và kéo các đồ vật, đổ các đồ vật ra khỏi thùng và khám phá cách hoạt động của mọi đồ vật. Các cơ bắp của trẻ đang phát triển, và chúng có thể mang các vật nặng hơn. Các trẻ đã học nhiều về cách cơ thể của mình cử động và đã phát triển một số kỹ năng điều phối. Chúng có thể làm nhiều việc mà không ngã và khi chúng ngã, tự chúng níu lấy rất giỏi và ngã theo mọi cách không gây tổn thương nghiêm trọng cho trẻ.

Trong những tháng gần 18 tháng tuổi, quý vị có thể nhìn thấy các trẻ mới biết đi:

  • Bò bằng tay và đầu gối
  • Bò/leo lên hoặc xuống một vài bậc thang
  • Níu để đứng dậy và đi xung quanh các cạnh bàn bằng cách bám chặt
  • Ngồi xuống từ một tư thế đứng
  • Đi không trợ giúp
  • Ngồi xổm và đứng lên mà không bám chặt vào một vật nào đó
  • Ném bóng hoặc đồ vật khác
  • Đi lên hoặc xuống cầu thang nắm chặt vào tay vịn hoặc rào chắn (mỗi lần một bước)

Một số điều quý vị có thể nhìn thấy một trẻ 18 tháng tuổi làm bao gồm:

  • Chạy
  • Leo lên ghế dài
  • Đứng bằng một chân
  • Đi sang một bên
  • Đẩy xe đẩy hoặc xe mua hàng nhỏ

Các gợi ý cho gia đình để hỗ trợ quá trình phát triển thể chất của trẻ mới biết đi:

  • Các trẻ nhỏ mới biết đi thường mới di động và hăm hở khi di chuyển. Các trẻ cần được giám sát, chúng gặp nhiều điều mới đang khi di chuyển xung quanh.Trong một môi trường an toàn có sự giám sát của bạn, trẻ nhỏ chập chững biết đi sẽ cố gắng học những kỹ năng thể chất phức tạp.
  • Vì các trẻ đang trở nên di động, nên điều hữu ích là để cho chúng vừa đi vừa kéo những đồ vật thấp để bảo đảm an toàn. Giường và gối trên giường được đặt trên sàn có thể là một con đường trở ngại đầy thú vị nơi chúng có thể đi từ vật này đến vật kế tiếp, bằng cách bám chặt.
  • Khi các trẻ bắt đầu đi, điều quan trọng là phải bảo đảm khu vực của chúng không có các cạnh sắc, vì chúng ngã nhiều khi chúng đi.
  • Các trẻ bắt đầu biết đi thích đẩy các đồ vật, bao gồm các hộp, xe đẩy và xe mua hàng nhỏ.
  • Các trẻ bắt đầu biết đi có thể vẫn còn bò từ chỗ này sang chỗ khác.
  • Các trẻ 18 tháng tuổi cũng thích leo trèo hoặc học cách leo lên trước khi chúng học cách leo xuống. Nếu có cầu thang, quý vị có thể chặn lại trên bậc thang thứ hai để con mới biết đi của quý vị có thể tập leo thang mà không lên quá cao.
  • Quý vị cũng có thể sử dụng nệm, gối và bục thấp cho các trẻ thực hành việc leo lên trèo xuống của chúng.
  • Khi các trẻ đang học cách leo lên và leo xuống các bục thấp, thỉnh thoảng chúng sẽ bị va mặt khi leo xuống. Qua quan sát, quý vị có thể thấy trẻ sẽ sớm trở lại vị trí cũ để thử lại và sau vài lần thử sẽ thay đổi phương pháp của mình để tránh bị đụng đầu lần nữa.
  • Các trẻ nhỏ mới biết đi thích thử các kỹ năng mới bên ngoài cũng như bên trong của chúng. Ngay cả những buổi đi bộ rất ngắn ngoài trời cũng khiến trẻ có cơ hội đi thử trên những mặt nền mới, và theo dõi những chú chim và gặp những gì mà cộng đồng đem lại.
  • Các trẻ ở độ tuổi này cũng thích ném. Quý vị có thể cung cấp nhiều loại bóng mềm khác nhau mà chúng có thể ném và thậm chí có thể dùng vớ hay cuộn len làm thành các quả bóng mềm.
  • Các trẻ cũng thích mang các đồ vật, giỏ hoặc ví rất nhỏ có tay cầm mà chúng có thể sử dụng để đựng đầy và đem theo– các chai nước tái chế, hoặc các vật khác mà chúng tìm thấy. Các trẻ thích trút đổ không thua gì việc chất đầy, nên chúng có thể lật úp cái thùng vừa được chúng chất đầy xong.Các trẻ bị hấp dẫn vì cách chuyển động của đồ vật hay sự thay đổi của sự vật. Khi tất cả đồ vật đều ở trong giỏ, chúng trông thật ngăn nắp. Khi được đổ ra sàn, chúng tràn ra khắp nơi. Các trẻ tự hỏi: “Chúng sẽ thay đổi sự sắp xếp lần nữa nếu mình lại đổ các đồ vật đó vào giỏ không?

CÁC PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP

8 THÁNG ĐẾN 18 THÁNG

Những kỹ năng nào giúp trẻ học tập?

Giới thiệu các Phương pháp Học tập

Trẻ nhỏ phát triển nhiều kỹ năng giúp chúng học tập và giải quyết vấn đề. Những kỹ năng này bao gồm khả năng chú ý, ngay cả khi có những điều gây sao nhãng, để quan sát và đặt câu hỏi, để thu thập thông tin và thăm dò các cách khác nhau để giải quyết vấn đề. Những kỹ năng này được gọi là các phương pháp học tập.

Trẻ nhỏ học sử dụng các khái niệm toán học như số, hình khối và kích thước khi giải quyết các vấn đề. –Chúng sử dụng tất cả các giác quan của mình để thu thập thông tin, nhận thấy sự khác biệt và tương đồng, và thường có sự so sánh. Chúng cẩn thận quan sát con người và đồ vật và hình thành những giả thiết và đưa ra những dự báo dựa trên sự quan sát của mình. Trẻ cũng làm những thí nghiệm đơn giản và đánh giá kết quả các thí nghiệm của mình.

Trẻ nhỏ vốn tò mò. Người lớn có thể khuyến khích sự tò mò và sáng kiến của trẻ bằng cách hỏi trẻ những câu hỏi mở, đáp lại những câu hỏi của trẻ, và cung cấp những loại vật liệu khác nhau để trẻ khám phá. Sự hỗ trợ như vậy giúp củng cố sự tự tin đang ngày càng tăng lên của trẻ trong khi học tập và ham muốn được cố gắng giải quyết các vấn đề khó.

Các phương pháp Học tập

Giới thiệu

Các kỹ năng nào mà trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi sử dụng để giải quyết vấn đề?

Một kỹ năng giải quyết vấn đề quan trọng mà trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi phát triển là khả năng chú ý đến những điều mà trẻ thấy thích thú, cho dù đang bị phân tâm. Ví dụ: các trẻ sơ sinh nhỏ có thể tiếp xúc bằng mắt với các thành viên gia đình của mình cho dù khi đó đang có tiếng nhạc. Trẻ mới biết đi lớn hơn có thể vẫn tiếp tục xếp một vài hình khối cho dù khi đó có một người nào đó ở gần đang gấp quần áo mới giặt ủi. Khả năng này tập trung vào điều gì đó giúp các trẻ quan sát, thu thập thông tin, xây dựng kinh nghiệm học tập của mình và tìm ra các giải pháp cho các vấn đề.

  • Các trẻ mới biết đi dựa vào các hoạt động quen thuộc hàng ngày xung quanh chúng để giúp chúng tổ chức các ý nghĩ và hành vi và tập trung sự chú ý của mình.
  • Chúng thích khả năng dự kiến và có thể dự kiến các bài hát ưa thích sẽ được hát lên y như mọi lần (và nổi giận nếu có người thay đổi lời bài hát).
  • Các trẻ mới biết đi có thể khăng khăng theo cùng một hoạt động hàng ngày vào giờ đi ngủ mỗi tối.

Trong những tháng gần 18 tháng tuổi:

  • Các trẻ nhỏ mới biết đi có thể thường chú ý đến giọng nói của người lớn cho dù còn có các âm thanh khác trong phòng.
  • Chúng có thể chơi một món đồ chơi hoặc hoạt động nào đó trong một lúc.

Các gợi ý cho gia đình để giúp các trẻ tập trung chú ý: