Cov ntsiab lus hais txog cov menyuam cov hnub nyoog

THAUM YUG TXOG RAU 8 LUB HLIS

KEV LOJ HLOB NTAWM KEV COJ TUS CWJ PWM THIAB LUB SIAB LUB NTSWS

THAUM YUG TXOG RAU 8 LUB HLIS

Cov menyuam yuav kawm txog cov kev siab xav thiab kev sib txuas lus li cas?

Kev Loj Hlob Ntawm Kev Coj Tus Cwj Pwm Thiab Lub Siab Lub Ntsws Cov Lus Qhib

Cov menyuam yaus xav li cas thiab yuav tswj tau

  • awv tus kheej,
  • lawv txoj kev siab ntsws xav thiab cwj pwm, thiab
  • lawv txoj kev sib raug zoo nrog lwm tuss

cov ntawm no yog qhov uas peb hu hais kev loj hlob ntawm txoj kev sib raug zoo nrog lwm tus-kev siab ntsws xav.

Txoj kev loj hlob ntawm cov kev txawj no tseem ceeb heev rau tus menyuam txoj kev vam meej hauv tsev kawm ntawv nrog rau lwm cov kev txawj ib yam nkaus, xws li kev hais lus thiab kev nyeem ntawv thiab kev laij lej.

Thawj tsib xyoos ntawm tus menyuam lub neej lawv yuav kawm los

  • tswj lawv lub cwj pwm,
  • cwj, qhia thiab tswj txoj kev siab ntsws xav,
  • paub thiab txawj xav txog lwm cov neeg txoj kev siab ntsws xav,
  • coj nrog cov phooj ywg,
  • koom ua ib tug hauv ib pab pawg, lossis
  • kawm los sib raug ze nrog cov neeg laus, nrog rau lawv niam lawv txiv, lwm cov neeg hauv lawv lub tsev neeg, thiab cov kws qhia ntawv.

Cov menyuam yaus yuav kawm cov kev txawj hais txog txoj kev sib raug zoo nrog lwm tus-kev siab ntsws xav los ntawm kev sib raug ze nrog cov neeg laus thaum lawv sib tham mus los, ua ub ua no ua ke thiab qhuab qhia zoo. Txoj kev ua si yog ib qho tseem ceeb los pab tus menyuam kawm txog cov kev txawj ntawm no thiab. Thaum lawv ua si, cov menyuam yaus yuav sim cov kev txawj uas lawv paub los coj nrog lwm tus neeg, sim qhov lawv txoj kev siab ntsws xav, sim cov cwj pwm tshiab thiab txais lus rov qab txog lawv ntawm lwm cov neeg. Txoj kev ua si pab cov menyuam yaus los kawm ntxiv txog lawv tus kheej thiab lwm cov neeg thiab los tsim lawv txoj kev txawj sib txuas lus thiab txoj kev coj nrog lwm tus neeg.

Kev Loj Hlob Ntawm Kev Coj Tus Cwj Pwm Thiab Lub Siab Lub Ntsws

Cov Lus Qhib

Kuv tus menyuam kawm dabtsi txog nws tus kheej thiab nws txoj kev siab ntsws xav?

  • Koj kawm tias koj yuav coj li cas pib thaum koj yug los. Thaum cov mosliab yug los lawv yeej muaj ntau lub peev xwm–saib, hnov, noj, ua suab (quaj thiab ua suab)–tiamsis txhua yam tshiab rau lawv.
  • Feem ntau cov mosliab uas yug los yeej txawj coj nrog tib neeg, lawv paub saib koj lub qhov muag thiab sai sai, lawv yuav pib luag ntxhi.
  • Lawv xav paub txog cov tib neeg uas nyob ib ncig thiab lawv xav kawm txog lawv tus kheej thaum lawv ua ub ua no nrog lawv cov neeg (cov tib neeg uas tu lawv). Piv txwv tias, tus menyuam quaj vim ib yam dabtsi hauv nws lub cev tsis yog. Thaum nws niam nws txiv pub mis rau nws noj, nws hnov tias qhov ntawd zoo zog tuaj. Ces sai sai nws yuav kawm tias qhov nws hnov hauv nws lub cev yog hu tias “tshaib plab,” thiab nws yuav txawj ploj mus thaum nws noj mis.
  • Koj tus menyuam kuj kawm tias lwm cov tib neeg xav li cas txog lawv thiab. Thaum tib neeg luag ntxhi, tham, mloog, teb thaum nws quaj thiab los hlub nws, nws kawm tias lawv hlub nws thiab nws tseem ceeb.

Nws kawm dabtsi txog lwm cov tib neeg thiab kev sib raug zoo nrog lwm tus neeg?

  • Koj tus menyuam kuj kawm txog cov neeg uas nws nyob nrog thiab. Nws cwj tau cov tib neeg uas nws pom tas li thiab yuav luag ntxhi rau lawv thiab nws yuav saib lawv ntev dua nws saib lwm cov neeg uas nws tsis paub.
  • Nws xum nyob nrog cov tib neeg uas nws paub thiab nws txawj nrhiav lawv thaum nws nyob ib qho chaw tshiab lossis ib qho chaw nws tsis paub.
  • Nws ua zoo saib tib neeg lub ntsej muag kom nws nkag siab–lawv puas luag ntxhi? lawv puas zoo li lawv ib ce nruj nruj? lawv puas tu siab?–ces nws siv tej yam li no los pab nws to taub nws lub ntiaj teb. Yog tias nws niam nws txiv puag nws thiab ib tug neeg tshiab taug kev los hais “nyob zoo,” feem ntau nws yuav saib nws niam nws txiv lub ntsej muag los kuaj seb nws niam nws txiv coj li cas ua ntej nws yuav paub tias nws yuav tau coj li cas nrog tus neeg tshiab ntawd.
  • Nws pib khwv yees tias tib neeg yuav coj li cas raws li tej yam nws ua. Thaum nws luag ntxhi rau koj, nws yeej txhob txwm tos kom koj luag ntxhi rov qab. Thaum nws cev tes rau koj, ces nws paub tias koj yuav puag nws.
  • Nws tsis tau paub tias lwm cov tib neeg muaj lawv txoj kev siab ntsws xav uas yuav txawv ntawm nws cov, tiamsis nws yuav pib qhia tias nws txoj kev siab ntsws xav li cas kom tseeb zog thiab nws nyiam saib seb tib neeg lub ntsej muag zoo li cas.

Cov lus los pab koj txhawb kom koj tus menyuam kawm txog nws tus kheej los ua ib tug neeg, kawm txog tej yam nws txoj kev siab ntsws xav thiab kawm txog lwm cov tib neeg:

Kawm txog nws tus kheej los ua ib tug neeg

  • Sib tw ua si nrog ko tus mosliab.
    • Cov kev ua si yooj yim li peek-a-boo yeej ua rau koj tus mosliab zoo siab heev thiab pab qhia rau nws tias yuav muaj tej lub sijhawm uas koj yuav mus, tiamsis koj yeej yuav rov qab los.
    • Thaum koj qhia cov npe rau tej yam uas nyob ntawm nws lub cev qhov ntawd yog ib yam lom zem heev: “Koj lub taub ntswg nyob qhov twg?” Ces tau tes rau lossis thaum koj chwv nws lub taub ntswg koj hais tias taub ntswg. “Koj lub pob ntseg nyob qhov twg?” Ces tau tes rau lossis thaum koj chwv nws lub pob ntseg koj hais tias pob ntseg.
  • Ua tej yam uas koj yuav tsum ua kom lom zem xws li thaum koj hloov daivpawm thiab muab nws hnab khaub ncaws.
    • “Koj puas kam tuav koj daim daivpawm thaum kuv muab koj daim qub le?” “Wb yuav hnav koj lub ris…koj ob txhais ko taw nyob qhov twg lawm? Aub, nkawv nyob ntawd sav? Nkawv khiav nkaum hauv koj lub ris lawm”
    • Tagnrho cov kev ua si sib tw no yuav pab koj tus menyuam kawm txog nws lub cev thiab nws ua haujlwm li cas, thiab lawv yuav pab koj tus menyuam xav zoo txog lawv tus kheej!

Kawm Txog Lawv Txoj Kev Siab Ntsws Xav

  • Koj tus menyuam yuav tham tau nrog koj thaum lawv quaj, nws yim huab tseem ceeb thawj ob peb lub hlis ntawm nws lub neej. Thaum koj tus menyuam quaj lossis ua rau koj pom tias nws zoo siab siv cov kev uas ua rau nws pom tias koj hlub hlub nws.
    • Nws tseem ceeb kom koj sim los paub tias koj tus menyuam ua li cas thaum nws thov rau dabtsi thiab nws thov rau dabtsi thaum nws quaj. Txawm tias koj yeej sim txhua yam tiamsis nws tseem quaj quaj, nws yuav zoo siab heev thaum koj hlub puag nws thiab qhia rau nws tias koj nyob ntawd rau nws. Thaum koj nyob tus tus nws yuav pab koj tus mosliab zoo siab zog tuaj txawm tias nws tseem quaj quaj.
  • Tham rau koj tus menyuam. Thaum koj ua li no koj qhia tau ib co lus rau nws los pom tias nws txoj kev siab ntsws xav li cas. Cov mosliab siab muag muag thaum ib tug neeg qw thiab lwm cov kev uas tib neeg ua thaum lawv chim siab thiab tej zaum lawv yuav ntshai lossis chim siab thaum lawv pom, txawm tias koj tsis chim siab rau lawv.
    • “Kuv hnov koj quaj quaj. Koj tu tu siab vim tias koj txiv mus nraum zoo lawm los?”
    • “Koj tsa tsa koj ob txhais. Koj zoo siab heev pom koj txiv!”
    • Ua zoo saib thaum koj qhia txog tej yam koj txoj kev siab ntsws xav thaum koj nyob ntawm koj tus menyuam. Nws yuav saib zoo heev thiab nws siv tej yam nws kawm ntawm koj los qhia tias nws txoj kev siab ntsws xav li cas.

Kawm txog lwm cov neeg

  • Thaum koj ua tej yam tshiab siv sijhawm los pab koj tus mosliab haum rau cov neeg tshiab. Tej co mosliab nyiam ntsia cov neeg ua ntej lawv los puag nws.
  • Yog koj npaj tias ib tug neeg tshiab yuav los saib xyuas koj tus mosliab, siv sijhawm los pab koj tus menyuam nyob kam nrog tus neeg tshiab ntawd. Koj mus ntsib tau tus neeg tshiab ntawd nrog koj tus mosliab rau ib teev lossis ntev dua ua ntej koj yuav mus. Thawj ob peb lwm uas koj tso koj tus mosliab nyob nrog tus neeg tshiab, rov qab mus tos nws li ib lossis ob teev tom qab, li ntawd koj tus mosliab yuav pib nkag siab tias koj mus tiamsis koj yeej yuav rov qab los.

KEV LOJ HLOB NTAWM KEV HAIS LUS THIAB KEV TXAWJ NTAWV

THAUM YUG TXOG RAU 8 LUB HLIS

Cov menyuam kawm hais lus li cas?

Kev Saib Xyuas Hlo Txog Hom Lus Hais thiab Kev Txawj Ntawv

Cov menyuam uas yug npaj tau los txuas lus thiab lawm lus. Mloog cov lus uas haiv hauv lawv tsev neeg, cov menyuam yuav pib ntxov qhia tau hais tias cov suab sib txawv npaum li cas thiab yuav los tsim ib co ntsiab lus uas lawv nkag siab, tab txawm yog ua ntej lawv hais tau lus. Cov menyuam rab peev xwm los mus nkag siab hom lus hais yog hu ua “kev txais hom lus hais”

Thaum xub thawj, cov mos ab txuas lus los ntawm txoj kev ua suab, xws li, quaj, thiab los ntawm sib tes taw. Thaum uas lawv loj ntxiv txog cov menyuam paub tab lawm, lawv pib siv ob peb los lus uas yus paub thiab, thaum muaj 4 thiab 5 xyoos lawm, lawv muaj ntau cov lus hais ntau tuaj thiab mloog cov cai ntawm cov kev sau ntawv thaum uas lawv txuas lus uas yog siv hom lug hais. Cov menyuam rab peev xwm los mus siv hom lus hais los ua kev txuas lus ntawm lawv cov kev xav, tswv yim, thiab lub siab xav li cas yog hu ua “hom lus hais tshaj tawm.”

Thaum uas cov menyuam tab tom kawm txog cov lus siv ncauj hais, lawv tab tom kawm txog cov lus sau–los ntawm cov ntawv nyeem, cov paib, thiab cov lus teev tseg. Ua ntej kawm nyeem cov lus, cov menyuam kawm hais tias cov lus muab sau ntawv yog ib co sawv cev ntawm cov lus hais thiab ua ntej muab sau, lawv kawm kos cov cim thiab teeb duab. Txog txij lub sijhawm uas lawv muaj 5 xyoos lawv to taub hais tias cov tsiaj ntawv ua tau cov lus hais thiab cov lus hais ua tau dab neeg uas lawv yuav tau kawm los mus nyeem. Coob tus cov muaj hnub nyoog 5 xyoos kuj nyeem tau thiab sau tau lawv lub npe.

Kev Loj Hlob Ntawm Kev Hais Lus Thiab Kev Txawj Ntawv

Cov Lus Qhib

Kuv tus menyuam kawm lus li cas?

  • Thawj xyoo cov mosliab kawm ntau heev txog txoj kev hais lus thiab kev sib txuas lus, txawm tias lawv tsuas paub hais ob peb lo lus thaum txog lawv hnub yug thawj xyoo. Thaum lawv yug los lawv yeej xav paub txhua yam thiab mob siab kawm lus thiab yeej mloog tagrho cov lus thiab cov suab ib ncig ntawm lawv, lawv yim huab nyiam mloog cov neeg uas lawv hlub.
  • Lawv kawm lus los ntawm koj thiab lwm cov neeg uas nyob ib ncig ntawm lawv thaum peb nrog lawv tham txij thaum lawv yug los thiab txhua zaus uas leej twg nrog lawv tham.
  • Cov mosliab thiab lawv tsev neeg twb txawj “sib tham” uas tus mosliab ua suab lossis ua suab hais lus ces tos ces tus neeg laus tham rov qab rau tus menyuam. Thaum nej pib sib tham li no, cov mosliab pib kawm tias txoj kev sib tham yuav mus li cas, zoo siab tias koj “mloog nws,” thiab tos ntsoov mloog cov lus uas nws tsev neeg hais rau nws.
  • Ntau lub tsev neeg pom tias thaum lawv siv tej yam ua rau cov mosliab pom thiab siv tes piav yooj yim (piv txwv tias, noj ntxiv, dej, mis, noj tag) pab cov menyuam qhia tau tej yam rau koj ua ntej lawv paub hais lus.
  • Ntau yam uas koj ua nrog koj tus menyuam yeej pab nws kawm los hais lus. Feem ntau cov neeg hauv koj lub tsev neeg yeej tham txog tej yam uas lawv tabtom ua nrog tus menyuam. Qhov no pab kom tus menyuam nkag siab tias cov lus ntawd txhais tau tias yog qhov khoom ntawd lossis tej yam uas nws ua ntawd.

Txoj Kev Kawm Ob Hom Lus

Cov menyuam uas lawv tsev neeg hais ob hom lus lossis tsis paub hais lus Askiv kawm lus li cas?

  • Cov menyuam me muaj peev xwv heev los kawm lus thiab muaj peev xwm los kawm ob lossis ntau hom lus ua ntej lawv pib kawm ntawv.
  • Cov tsev neeg uas hais ib hom lus uas tsis yog lus Askiv siv tau lawv hom lus los ua lawv tus menyuam thawj hom lus. Thaum lawv kawm lawv hom lus siv tom tsev nws yuav pab cov menyuam pom tias lawv sib raug zoo nrog lawv tsev neeg thiab lawv hom haiv neeg. Lawv kawm tau lus Askiv tib lub sijhawm yog tias lawv tsev neeg txawj hais ob hom lus lossis lawv mam li kawm lus Askiv thaum lawv pib mus rau qhov chaw zov menyuam lossis kawm ntawv.
  • Cov tsev neeg pab txhawb qhia lus tau thaum lawv tham, nyeem ntawv thiab hu nkauj rau lawv cov menyuam nrog hom lus uas lawv siv tom tsev. Li no cov menyuam yuav kawm tau lus uas yuav pab tau lawv thaum lawv pib kawm lus Askiv.
  • Mus saib hauv lub tsev khaws ntawv hauv koj lub nroog rau cov phau ntawv uas sau ua hom lus koj siv tom tsev.
  • Cov menyuam yaus uas muaj lub sijhawm los kawm ob hom lus thaum lawv me nws yuav pab lawv siv ob hom lus mus tag ib sim neej.

Kev Txais Lus

Kuv tus menyuam to taub dabtsi?

“Kev txais lus (receptive language)” txhais tias tagnrho cov lus uas tus menyuam hnov thiab nkag siab, ua ntej lawv pib hais lus lawv tus kheej. Cov menyuam yaus to taub ntau cov lus tshaj qhov nws hais tau.

  • Thaum lawv mloog tej yam koj hais rau lawv nws pab lawv kawm lus. Thaum koj hais ib yam dabtsi thiab tos mentsis, lawv pib to taub tias kev sib tham mus li cas.
  • Cov menyuam mloog cov lus uas tib neeg hais ncaj nraim rau lawv thiab thaum lwm cov tib neeg sib tham uas nyob ib ncig ntawm lawv.
  • Lawv mloog lub suab coj thaum koj hais lus thiab thaum lawv muaj lub hnub nyoog no lawv pib to taub lub suab coj thaum koj hais lus. Piv txwv tias, lawv paub thaum koj zoo siab heev, hlub, ntxhov siab, lossis ntshai thiab nws yuav pib kawm los siv suab coj thaum nws hais lus nrog lwm tus.

Kev Siv Lus Piav Qhia

Kev Sib Txuas Lus: Tham lus thiab nyeem ntawv

“Kev Siv Lus Piav Qhia” yog tagnrho cov suab thiab cov lus uas tus menyuam ua.

  • Cov mosliab quaj, siv suab, thiab ib ce los piav qhia tias lawv siab ntsws xav li cas, tej yam lawv xav tau thiab lawv cov tswv yim.
  • Txoj kev siv ib ce piav yog tej yam li co tes hais tias “npai-npais,” ob txhais tes tsa siab siab hais tias “tsaws kuv puag,” thiab co taub hau ib sab rau ib sab tsis kam noj ib yam dabtsi.
  • Cov menyuam xyaum ntau hom suab ntev ntev ua ntej lawv pib hais lus. Lawv pib hais ib co suab li: “npas-npas-npas,” lossis “das-das-das,” thiab nyiam thaum tib neeg qog hais rov qab rau lawv.
  • Thaum xub thawj lawv pib xyaum ua suab txawv, nyiam sim seb cov suab nrov li cas nrog lawv lub qhov ncauj, tiamsis ib ob hlis tom ntej, lawv cov suab pib txhais tau dabtsi. Piv txwv tias lawv yuav ua “m-m-m-m-m” ntau zog thaum lawv nrhiav rau lawv masmas (niam).
  • Thaum lawv pib hais lus, qee zaus lawv pib hais ib nrab ntawm lo lus, ib yam li qhov pib lossis qhov xaus ntawm los lus, lossis lawv pib hais ib co suab uas muaj ntsis nrov li lo lus.
  • Txawm tias cov menyuam yaus tsis hais kom thwj thaum lawv pib hais lus los, lawv yuav ib sij xyaum kom lawv cov lus nrov ib yam li koj cov.
  • Cov mosliab txawj sib hloov thib thaum hais lus nrog lawv tsev neeg. Thaum tus neeg sab tod nres tsis hais lus, tus mosliab mam li ua lus suab rov qab.
  • Cov mosliab nyiam saib ntawv. Lawv nyiam nyob nrog koj los saib thiab nyeem ib phau ntawv. Lawv saib koj thaum koj nyeem ntawv thiab saib raws cov dua nrog lawv lub qhov muag.
  • Thaum cov mosliab ua tau lawv yuav khaws ib phau ntawv thiab sim qhib phau ntawv, noj thiab tig cov nplooj. Lawv yuav pib luag ntxhi thiab tau tes thiab koj yuav pom tias muaj ib co nws nyiam dua lwm cov.

Ntawm no yog ib co lus los pab txhawb koj tus menyuam txoj kev kawm lus thiab nyiam nyeem ntawv:

  • Qhia koj tus menyuam tias koj ua dabtsi:Koj tus menyuam yuav kawm tau lus nrawm dua yog tias qhov ntawd yog ib yam uas nws tab tom ua.
    • “Kuv yuav tsaws koj puag.”
    • “Koj lub tsho nyob ntawm no. Los wb hnav saum taub haus ua ntej los.”
    • “Ntawm no yog ib co zaub ntug hauv paus rau koj noj.”
  • Thaum koj pom tias koj tus menyuam nyiam dabtsi, siv ib co lus los piav tias yam lawv nyiam yog dabtsi. Koj tus menyuam nyiam hnov ib co lus uas piav yam uas nws nyiam dua.
    • “Koj puas hnov tus aub tsem tsem?”
    • “Koj plhws tus miv. Nws cov plaub mos mos thiab muaj muaj plaub.”
    • “Koj co tes rau koj txiv. Koj hais, ‘npai-npais’ lov?”
    • “Koj ncav tes rau kuv cov dej. Koj nqhis dej lov?”
  • Tham qhia tias seb koj tus menyuam ua dabtsi. Qhov no zoo li “saib thiab qhia.” Tib lub sijhawm uas koj tus menyuam tab tom ua dabtsi, lawv kawm ib co lus los tham txog cov ntawd.
    • “Koj nkag mus txog puag tom lub qhov rooj lawm!”
    • “Thaum koj kov lub npas, nws dov mus lawm.”
    • “Koj khaws lub noob taum ntawm ko thiab koj muab tso rau hauv koj lub qhov ncauj.”
  • Tham qhia tias koj ua dabtsi. Qhov no zoo li “saib thiab qhia.” Tib lub sijhawm uas koj tus menyuam tab tom pom dabtsi, lawv kawm ib co lus los tham txog cov ntawd.
    • “Kuv nrhiav kuv txhais khau”
    • “Kuv npaj koj cov taum mog thiab koj daim ntaub tiag caj dab li ntawd koj thiaj li noj mov tau.”
    • “Kuv kuaj seb kuv puas yuav tau hloov koj daim pawj.”
  • Siv ib co lus uas yuav piav qhia kiag. Li no nws thiaj li ntxiv tau ib co lus rau nws siv
    • “Daim pam uas koj nyiam tshaj plaws yog xim ntsuab thiab xim xiav thiab muaj muaj plaub thoob plaws.”
    • “Ntawm no yog koj cov noob taum. Kuv muab tuav li ntawd nws thiaj li muag muag rau koj.”
  • Tham qhia txog qhov uas yuav tshwm sim sai tom ntej. Qhov no pub ib lub sijhawm rau koj tus menyuam los pom hauv nws lub hlwb tias dabtsi yuav tshwm sim tom ntej uas ntej nws yuav tshwm sim.
    • “Sai sai nws yuav txog sijhawm rau koj noj mis.”
    • “Kuv mus tso dej npaj li ntawd koj thiaj li da dej tau.”
    • “Tom qab wb hloov koj daim pawj tag, wb nyeem tau ib phau ntawv.”
  • Tham qhia txog tej yam uas nyuam qhuav dhau. Qhov no pub ib lub sijhawm rau koj tus menyuam los pom hauv nws lub hlwb–lub cim xeeb txog yam uas nyuam qhuav tshwm sim.
    • “Lawv hu nkauj thiab npuaj teg hauv tsheb hnub no.”
    • “Koj noj tag ntau daim txiv moj coos hnub no.”
    • “Wb twb hais npais-npais rau masmas. Nws mus haujlwm lawm.”
  • Muab ib co phau ntawv rau koj tus mosliab:Yog tias koj muab cov phau ntawv rau koj tus mosliab, nws kawm tias koj ntaus nqi rau cov phau ntawv thiab nws yuav kawm los tshuas cov ntawd thiab.
    • Thaum koj muaj cov phau ntawv cia ze kom nws ncav cuag nws yuav xaiv tau los saib thaum twg los tau.
    • Thaum koj muab ib co phau ntawv me me uas tawv tawv rau cov mosliab lawv yuav koom tau los tig cov nplooj yooj yim dua.
  • Nyeem ntawv rau koj tus mosliab. Thaum no yog koj tus menyuam thawj zaum los “nyeem ntawv” thiab thawj ob peb khauj ruam yuav pab nws to taub tias cov phau ntawv muaj dab neeg nyob hauv, cov lus, thiab tej yam lus qhia rau nws.
    • Ua ntej koj tus menyuam zaum tau, koj pw tau ib sab ntawm nws thiab tsa phau ntawv siab li ntawd neb ob leeg thiaj li saib tau.
    • Nyeem kom qeeb li ntawd koj tus mosliab thiaj li muaj ib lub sijhawm los mloog koj cov lus thiab saib cov duab.
    • Txoj kev nyeem ntawv ntxov li no yuav pib ib lub neej nyiam nyeem ntawv rau peb cov menyuam.
  • Koj ua tau tej phau ntawv yooj yim rau koj tus mosliab nrog co ib duab uas muaj cov neeg thiab cov khoom uas nws nyiam. Cov phau ntawv no yuav pab nws pom tias cov phau ntawv kuj muaj tej yam uas nws paub txog thiab.
    • Koj nplaum tau ib co duab rau ntawm cov nplooj ntawv, sau ob peb lo lus txog koj dab neeg thiab muab tom, khi lossis muab taub nplaum lo cov nplooj ua ke.
    • Cov dab neeg tsis thas ntev. Nws yog ob peb nplooj xwb los tau. “Julia nyiam noj mov. Nws noj mov nrog nws cov ntiv tes thiab tus diav. Nws nyiam noj mov, txiv tsawb thiab nqaij qaib.”
  • Tham txog cov duab thiab cov phau ntawv nrog koj tus menyuam. Thaum lawv kawm tias cov duab txhais tau li cas qhov ntawd yog thawj khauj ruam los kawm tias cov tsiaj ntawv kuj txhais tau ib yam dabtsi thiab.
    • “Kuv pom cov hnub qub saum ntuj. Koj puas pom cov hnub qub thiab?”
    • “Kuv pom ntses ntau heev. Koj pom dabtsi? (Thaum koj tus menyuam tau tes, koj qhia tau tias lawv pom dabtsi.)
    • Ntawm no yog ib daim nrog abuelita thiab koj tus tia.”

PAUB TXOG LEJ

THAUM YUG TXOG RAU 8 LUB HLIS

Cov menyuam kawm txog cov lej li cas?

Kev Saib Xyuas Hlo Txog Txoj Kev Xam Lej

Cov menyuam yau mus tshawb kev thiab pib los xyaum cov txuj uas yuav tsum muaj rau txoj kev ua lej ntev ua ntej lawv nkag mus kawm qib ntawv rau cov menyuam yau (elemetary). Thaum thawj cov xyoo ntawm lub neej, cov menyuam kawm suav lej, ras paub txog cov cim thiab tej qauv teeb khoom, muab hom loj me thiab ntau tsawg sib piv, thiab ras paub tej yam uas zoo sib xws thiab tej yam nyias txawv nyias. Cov menyuam tsim cov txuj no los ntawm lawv txoj kev lawv tus kheej tshawb kev thiab ua si nrog tej khoom siv thiab los ntawm tej kev sib txuas lus thiab ua si nrog rau cov neeg laus. Cov kev sib txuas lus thiab ua si txhua hnub xws li kev suav ntiv tes thiab ntiv taw nrog rau cov neeg laus, muab ob daim txiv tsawb, thiab muab cov thoom thaub xiav thiab dawb sib txheeb nyias nyob nyias pawg pab ua rau cov menyuam txoj kev ua lej loj hlob tuaj. Cov menyuam pib txuas lus txog qhov ntau qhov tsawg los ntawm cov khoom uas yog siv cov lus hais xws li “ntau dua” thiab “loj dua.”

Thaum uas lawv loj laus tuaj lawv kawm los mus suav ob peb tug lej. Thiab lawv tsim lawv txoj kev to taub ntawm tias muaj ntau muaj tsawg los ntawm tej kev ua si xws li muab cov tais thiab khob tso rau saum rooj. Lawv cia li ras hais tias cov neeg laus siv kev suav lej nyob rau hauv lub neej txhua hnub thiab kawm txog hais tias kev siv cov lej yog siv li cas thaum uas lawv qog cov neeg laus. Thoob cov sijhawm thaum ntxov hauv lub neej, feem coob cov menyuam yeej nyiam txog cov lej. Cov kev ua si lom zem uas muaj kev siv lej yuav muab zog rau cov menyuam txoj kev ib txwm muaj siab nyiam thiab txhawb siab rau lawv los kawm ntxiv txog cov niam tswv yim ua lej.

Paub Txog Lej

Cov Lus Qhib

Cov mosliab kawm dabtsi txog lej?

Cov menyuam uas yau zog twb pib xyaum tej yam kev txawj uas lawv yuav tsum paub los laij lej ntxov heev ua ntej lawv pib kawm ntawv. Feem ntau cov kev txawj ntawm no los ntawm tej yam lawv tau ua thiab los ntawm txoj kev lawv tau kawm thaum lawv nrog cov neeg laus.

  • Cov mosliab twb tsim tau ib co tswv yim txog lej ntxov ntxov ua ntej lawm, lawv twb ua li no ua ntej lawv paub hais lus. Lawv pib thaum lawv tsom ntsoov ua ib qho rau lub sijhawm ntawd. Lawv yuav ncav kom muab tau qhov khoom ua si uas koj cev rau lawv. Thaum nws nyob hauv ib lub chav uas muaj neeg coob coob nws yuav saib ntsoov nws txiv ib leeg thaum nws txiv taug kev los rau ntawm nws.
  • Cov mosliab pib kawm los suav thaum lawv ua ub ua no txhua hnub xws li, lawv niam lawv txiv suav lawv cov ntiv tes thiab ntiv taw, lossis thaum lawv raug nwj ob zaug, ib zaug ntawm ob sab plhu.
  • Thaum cov mosliab yuav muaj 8 hli nws yuav siv ob txhais tes nyias tuav nyias ib yam khoom (ob qho khoom!) ces koj muab ib qho khoom ua si thib peb rau nws, tej zaum nws yuav muab ib qho uas nws tuav tso tseg li ntawd nws thiaj li tuav tau qhov khoom tshiab uas koj muab rau nws. Qhov no pab nws nkag siab tias “ob” yog dabtsi.

Cov lus los pab cov tsev neeg kom lawv pab tau lawv cov menyuam los nkag siab txog lej:

Ntau yam uas koj tsev neeg ua txhua hnub yeej pab koj tus menyuam los tsim lawv txoj kev laij ub laij no thiab los paub txog lej. Nws muaj ntau lub sijhawm hauv peb lub neeg uas cov neeg laus suav ub suav no thiab cov menyuam yaus los sim suav lej thaum lawv ua si. Ntawm no yog ob peb lub tswv yim rau koj lub tsev neeg los sim:

 

KEV LOJ HLOB NTAWM LUB CEV

THAUM YUG TXOG RAU 8 LUB HLIS

Cov menyuam yuav muaj txuj los siv lawv lub cev li cas?

Lus Qib Los Qhia Txog Txoj Kev Ib Ce Loj Hlob

  • Txoj kev ib ce loj hlob thiab txoj kev siv ib ce dhia ua si yog ib yam uas tseem ceeb heev ntawm kev noj qab haus huv mus tag koj tus menyuam lub neej. Qhov tseem ceeb, yog tias koj nquag siv ib ce mus ua ub ua no nws yuav pab tiv thaiv koj ntawm tus kab mob plawv, ntshav qab zib thiab txoj kev rog heev. Nws muaj feem pab koj txoj kev siab ntsws xav, kev zoo siab thiab txoj kev xav txog koj tus kheej kom noj qab nyob zoo.
  • Cov kev txawj los siv ib ce mus ua ub ua no yog lub hauv paus los siv thaum koj kawm lwm yam thiab pub ib lub sijhawm zoo rau cov menyuam los nrog lwm tus, khwv tswv yim, kawm, thiab ua si.
  • Txoj kev siv ib ce dhia ua si yuav npaj koj tus menyuam rau tej yam hauv nws lub neej yav tom ntej hais txog kev muaj zog dhia ua si, ncaws npas ntaus npas, thiab kev ua si.
  • Cov mosliab, cov menyuam me thiab cov menyuam preschool ib ce yeej npaj tau thiab yeej mob siab heev los kawm tej yam txuj ci qoj ib ce tshiab. Lub sijhawm preschool yog ib lub sijhawm zoo tshaj plaws rau cov menyuam me los kawm txog cov txuj ci qoj ib ce yooj yim. Yog tias tus menyuam tsis kawm cov txuj ci no thaum yog lub sijhawm preschool, tej zaum nws yuav nyuaj rau lawv los kawm tom ntej, thiab yuav cuam tshuam lawv lub peev xwm los koom nrog cov kev siv dhia ua si.
  • Thaum cov xyoo preschool, cov menyuam pib xyaum ib co txuj ci qoj ib ce tseem ceeb heev. Cov txuj ci no pib lawv txoj kev ib ce loj hlob uas tshwm sim rau cov menyuam thaum lawv tseem yog ib tug mosliab thiab ib tug menyuam me.
  • Tamsim no peb paub tias cov menyuam yaus kawm tau ntau npaum thaum lawv siv ib ce dhia ua si nraum zoov. Nws tseem ceeb heev rau cov neeg laus los pab cov menyuam los tsim tej lub sijhawm zoo rau tej yam kev ua si li no, vim tias ntau tus menyuam siv sijhawm ntau dua los nyob ntawm lub TV lossis lub koospijtawj tshaj nws yuav mus siv ib ce dhia ua si.
  • Thaum cov menyuam paub ntau zog txog tej yam kev dhia ua si, lawv yim huab xav zoo txog lawv tus kheej thiab lawv yuav kam mus sim tej yam tshiab thiab kawm tej yam kev txuj ci dua. Cov menyuam yaus uas siv sij hawm ntau heev ntawm lub TV lossis lub koospijtawj yuav tsis tshua kam sim tej yam kev dhia ua si uas nyuaj zog thiab tej zaum lawv yuav poob lub sijhawm zoo los kawm ib co txuj ci tshiab.
  • Txoj kev tshawb fawb hais tias nws zoo dua rau cov menyuam mus nyob nraum zoov thiab lawv yeej pom tias cov menyuam xum siv sijhawm nyob nraum zoov dua. Ntxiv mus, peb kuj paub tias thaum lawv mus rau tej qho chaw nraum zoov ntsuab xiab nws yuav pab tau tus menyuam cov txuj ci xav thiab lawv txoj kev noj qab nyob zoo thiab txoj kev sib raug zoo nrog lwm tus zoo dua qhov qub.

Kev Loj Hlob Ntawm Lub Cev

Cov Lus Qhib

Txoj kev loj hlob ntawm cov mosliab thiab menyuam me yog lub peev xwm los kawm xws li dov, zaum, nkag, taug kev thiab khiav. Nrog cov peev xwm no, cov menyuam yuav pom tau thiab coj tau nrog tej yam ib ncig ntawm lawv nrog ntau txoj kev. Cov menyuam txoj kev ib ce loj hlob yeej txheeb rau lawv txoj kev loj hlob qhov txhia qhov chaw. Thaum tus menyuam rub sawv nws pom saum lub rooj thiab yuav muaj ntau txoj kev los saib cov phau ntawv masnqasxis thiab khob saum rooj. Thaum tus mosliab pib thawb lub laub menyuam, nws kawm tswv yim tshiab txog tej yam uas mus tau. Thaum nws thawb lub laub menyuam mus rau tom ib tug phooj ywg uas tabtom muab nws tus mosliab cia rau hauv lub laub menyuam, nws twb pab tau nws cov txuj ci sib raug zoo dav zog tuaj lawm thiab.

Tus menyuam lub peev xwm los siv tau nws lub cev pib nrawm heev ntawm thawj 8 lub hli hauv nws lub neej. Thaum txog 8 hli, tej co mosliab pib txav tau ib qho chaw mus rau lwm qhov chaw–thaum lawv dov, nkag li tus kab nyuam dev, lossis nkag siv ob txhais tes thiab hauv caug. Ntau tus zaum tau, thiab tej tug pib rub tau lawv sawv ntsug. Thawj 8 hli, cov mosliab pib kawm ib co peev xwm los siv lawv txhais tes los tuav khoom thiab tshem khoom mus los. Tagnrho cov peev xwm no yuav pab tus mosliab coj nrog lub ntiaj teb zoo dua.

Thawj cov hli ua ntej nws yuav txog 8 hli koj yuav pom tus mosliab:

  • Pw ntxeev tiaj thiab ua si nrog nws txhais ko taw
  • Dov thaum nws pw ntxeev tiaj mus pw ua khwb rwg
  • Siv ob txhais tes tuav ib yam dabtsi ntawm nws xub ntiag thaum nws pw ntxeev tiaj
  • Dov thaum nws pw khwb rwg mus pw txeev tiaj
  • Sawv nrog nws ob txhais tes thiab hauv caug thiab yoj ib ce mus los
  • Hloov qhov nws sawv nrog nws ob txhais tes thiab hauv caug mus zaum
  • Zaum nws tus kheej thiab tig ntsia ib sab lossis khaws ib yam khoom dabtsi

Tej yam uas feem ntau koj yuav pom ib tug muaj 8-hli yuav ua yog:

  • Zaum nws tus kheej tsis thas muaj dabtsi thaiv lossis pab.
  • Thaum nws zaum khoov mus rau nws ob txhais tes thiab hauv caug.
  • Rub nws mus ntawm hau ntej nws nrog nws ob txhais tes, thaum nws pw khwb rwg.

Cov lus los pab cov tsev neeg kom lawv txhawb tau lawv tus mosliab txoj kev ib ce loj hlob:

COV HAUV KEV YUAV LOS KAWM

THAUM YUG TXOG RAU 8 LUB HLIS

Cov txuj dabtsi yuav pab cov menyuam kawm?

  • Muab daim yas duab tso los saib txog cov qauv uas hais txog cov menyuam yuav kawm los mus daws teeb meem li cas rau cov muaj hnub nyoog raws li thaum yug txog rau 8 lub hlis tom qab ntawd ces cov niam txiv los muaj kev sib tham ua ke
  • Muab cov lus kaw cia ntawm no tso los mloog txog cov qauv uas hais txog ov menyuam yuav kawm los mus daws teeb meem li cas rau cov muaj hnub nyoog raws li thaum yug txog rau 8 lub hlis tom qab ntawd ces cov niam txiv los muaj kev sib tham ua ke

Kev Qhib Lus rau Cov Hauv Kev yuav Kawm Ntawv

Cov menyuam yau tsim ntau yam txuj uas yuav pab lawm kawm thiab daws teeb meem. Cov txwj no muaj nrog rau hauv rab peev xwm los mloog txog, tab txawm tias muaj kev cuam tshuam dabtsi, los mus tsom sai, los mus noog lus noog, los mus muab tej ntsiab lus thiab los mus tshawb ntau txoj kev txawv los daws teeb meem. Cov txuj no yog hu ua cov hauv kev yuav kawm ntawv.

Cov menyuam yau kawm los mus siv cov niam tswv yim ua lej xws li tus lej, lub cim, thiab loj los me thaum uas lawv daws teeb meem. Lawv siv tas nrho lawv cov kev xam paub pom txog los sib sau cov ntsiab lus, ras txog cov kev sib txawv thiab kev zoo sib xis, thiab feem ntau los muab sib piv. Lawv maj mam tsom xyuas tib neeg thiab tej yam thiab lawv tsim cov kev xam tswv yim tias yog li cas thiab tsim cov kev twv tias yuav tshwm sim dabtsi ntawm lawv cov kev tsom saib. Thiab lawv ua tej yam kev tshawb fawb ntsuam xyuas yooj yim thiab luj cov kev tshwm sim ntawm lawv cov kev tshawb fawb ntsuam xyuas.

Cov menyuam yau yog ib co ib txwm yeej txawj khawb taub. Cov neeg laus pab txawj cov menyuam txoj kev khawb taub los tau thiab kev muaj sib pib ua tej yam los ntawm kev noog cov menyuam ib co lus noog uas tsis muaj qhov teg yog los tsis yog, muaj kev mloog thiab teb lawv cov lus noog, thiab muab ntau hom khoom siv rau lawv los mus tshawb kev txog. Cov kev txhawb li ntawd yuav pab dag zog rau cov menyuam txoj kev kab ham kom loj tuaj ua ib cov neeg kawm txuj thiab muaj siab kam sib zog los daws cov teeb meem uas cov heev.

Cov Hauv Kev Yuav Los Kawm

Cov Lus Qhib

Cov mosliab thiab cov menyuam me siv tej yam kev txawj dabtsi los daws teeb meem?

Ib txoj kev txawj uas cov mosliab thiab cov menyuam me siv uas tseem ceeb tshaj plaws los daws teeb meem yog lawv lub peev xwm los saib tej yam uas lawv nyiam, txawm tias muaj tej yam phov ib ncig ntawm lawv los xij. Piv txwv tias, cov mosliab tseem ntsia tau lawv tsev neeg lub ntsej muag twj ywm thaum muaj nkauj tso nrov nrov. Cov menyuam me uas laus zog tseem teeb tau cov khoom ua si blocks thaum muaj ib tug neeg nyob ze lawv tais khaub ncaws. Lub peev xwm uas lawv muaj los xav twj ywm txog yam lawv ua yuav pab tau lawv saib ntsoov ua ib yam dabtsi, los cwj tej yam lawv pom cia, ntxiv rau tej yam lawv kawm thiab nrhiav kom tau ib txoj kev los daws lawv cov teeb meem.

  • Cov mosliab yeej saib mloog ntsoov tej yam khoom thiab tib neeg uas nyob ib ncig ntawm lawv.
  • Lawv yeej ua si tau nrog ib qho khoom ua si rau ob peb feeb ua ntej lawv hloov mus ua si nrog lwm yam khoom txawv.
  • Cov mosliab yeej tsom tau ib qho khoom ua si uas nyob siab siab thiab lawv yuav ib sij sim ncav rau qhov khoom ntawd.
  • Lawv nyiam saib cov phau ntawv tawv rau ob peb feeb.
  • Lawv saib lwm cov menyuam ua si.
  • Cov mosliab txawj muab khoom tso rau hauv ib lub ntim khoom, muab nchuav tawm ces rov qab muab ntim dua.
  • Cov mosliab tsis co tes co taw rau ib pliag thaum ib tug neeg laus los tham nrog lawv.

Ob peb hlis ua ntej lawv muaj 8 hli:

  • Cov mosliab nyob tau twj ywm ntsia ntsoov tib neeg, cov khoom ua si thiab tej yam suab nrov rau ib feeb lossis ze li ntawd.
  • Cov mosliab sim tau ib qho khoom ua si thaum lawv muab ntaus tsoo ib yam dabtsi, muab cia hauv lawv lub qhov ncauj lossis thaum lawv muab los saib.

Cov lus los pab cov tsev neeg kom lawv pab tau lawv cov menyuam tsom ntsoov ua qhov lawv ua: